zondag, oktober 10, 2010

ABRIKOZENBOOM

Hoewel zijn wetenschaapelijke naam Prumus Armeniaca luidt, komt de abrikozenboom oorspronkelijk niet uit Armënie, maar uit China. De boom groiede ongeveer 4000 jaar geleden in het wild op het heuvels rond de stad Peking. Via de zijderoute raakte hij over het Midden-Oosten verspreid. Later kwam de boom door toedoen van de Arabieren in het Middellandse-Zeegebied terecht, met name in Spanje. In Frankrijk maakte de boom in de 15e eeuw zijn entree.

Een vrucht die goed doet
Abrikoos is voedzaam, zuiverend en licht laxerend. Het is een van de vruchten met de meeste provitamine A. Daarnaast is hij rijk aan vitamine C en B1, minerale zoeten, sporenelementen en naturlijke suikers. Daardoor heeft abrikoos de eigenschap dat het het weefsel herstelt, de huid verstevigt en veroudering tegengaat. Daarnaast is het een goede bondgenoot in de strijd tegen bloedarmoede. Hoewel de amandel in de abrikozenpit blauwzuur bevat, wordt de vrucht door beoefenaars van de Chinese volksgeneeskunde toch voorgeschreven ter behandeling van astma, hoest, bronchitis en constipatie. Een extract van de zaden, het zogenaamde laetrile, wordt in het Westen af en toe gebruikt in de kankerbestrijding, maar aan de werkzaamheid ervan wordt getwijfeld.
De schors van de abrikozenboom bevat tanninen. Uitwendige toepassing van een afkooksel van de schors brengt verlichting bij ontstekingen en huiduitslag.


Culinair veelzijdig
Om echt lekker te zijn, moet een abrikoos precies goed rijp zijn. Zijn vruchtvlees is dan geurig, lekker sappig en fris, en vooral heel licht verteerbaar. Abrikozen zijn rauw ook heerlijk in een fruitsalade, een chralotte met roomkwark, een flan, sorbet of milkshake. Maar ook gekookt of gebakken, bijvoorbeeld in beignets, taart, clafoutis, compote of, natuurlijke, jam smaakt abrikoos verrukkelijk. Abrikozen combineren ook heel goed met hartige gerechten als gemengde salades, eendenborstfilet, geroosterd varkensvlees of zelfs vis. Serveer bij het aperitief eens een minihapje van een ontpitte halve abrikoos in een dunne plakje spek en dan gegrild, heerlijk!

Tot slot worden van abrikoos ook liqueur en eau-de-vie gemaakt.


TOEPASSINGEN
In de Keuken: Combineer abrikoos eens met een hartig gerecht: serveer ze warm - gestoomd met een mespuntje kaneel of in boter of vleesjus aangebraden - bij gevogelte, een varkensbout of zeeduivel. Abrikozen smaken heerlijk bij sauzen met citrusfruit, polenta en rijst.

Als Medicijn: Abrikozen bevatten niet overdreven veel calorieën, maar wel opmerkelijk veel provitamine A. Daardoor zijn ze antioxiderend en goed voor de groei, een gezonde huid en scherpe ogen. Rijk aan ijzer, kaliumcarbonaat en magnesium.

Voor Cosmetica: Een masker van abrikoss zuivert de vette huid. Amandelpitolie is een ingrediënt in cosmetica-producten.

PAS OP: De Amandel is heel erg giftig. Eet ze nooit!

maandag, september 06, 2010

ROZEMARIJN

(Rosmarinus officinalis)

Rozemarijn is een houtige en aromatische altijd groene en winterharde heester. De plant bloeit van maart tot mei met kleine blauwwitte bloemen. De smalle naaldachtige bladeren zijn aan de bovenkant donkergroen en aan de onderkant wit. De stengel is ongeveer vierkant en verhout vanaf het tweede jaar. De plant groeit in vertakte bundels en wordt ongeveer 1 tot 2 meter groot.

TOEPASSINGEN
Decoratief: De takken van Rozemarijn biedt een geurend "geraamte" als het verweven wordt in kransen en guirlanders.
Huishouden: Rozemarijn bloemen in de linnenkast verdrijft motten. Door de was boven een rozemarijnstruik te drogen, trekt er het mottenverdrijvende aroma in. Plaats verse takken van Rozemarijn in een ruimte om de lucht te verfrissen. Kook gedurende 10 minuten een hand vol Rozemarijn bladeren in een halve liter water om een antiseptische oplossing te krijgen voor in de badkamer. Omwikkel barbecuepennen met stengels van Rozemarijn.
Cosmetisch: Rozemarijnblad in een bad stimuleert de bloedsomloop. Gebruik het blad in een gezichtsstoombad. Maak er een spoeling van de bladeren voor donker haar.
Medicinaal: Als geneesmiddel worden de tijdens en na de bloeiperiode verzamelde bladeren en de etherische olie gebruikt.
Werking en karakter: Stimuleert de bloedsomloop, versterkend voor zenuwen, antiseptisch en windverdrijvend.

Uitwendig: Bij haarverlies en problemen met de hoofdhuid. Als gorgeldrank bij keelpijn. Nuttige vervanger voor salie tijdens de zwangerschap. Als olieaftreksel voor massage van koude ledematen en pijnen en kwalen. Als ontsmettingsmiddel (antiseptisch) tegen ontstekingen.

Inwendig:
Bij slechte bloedsomloop, koude voeten en pijnen bij koud weer, regelmatig innemen.
Bij uitstralende gewrichtspijnen
Bij hoofdpijn die gepaard gaat met spijsvertering(lichte maagpijn) en bij migraine.
Neem rozemarijn met kamille voor stress-gerelateerde hoofdpijnen.
Bij depressiviteit, slecht geheugen, duizeligheid en neiging tot flauwvallen.
Bij neuralgie.
Bij lage bloeddruk.
Bij hyperactiviteit.
Bij gebrek aan eetlust, galstenen en ontstoken galblaas.
Bij haarverlies en problemen met de hoofdhuid.
Goed als inhaler bij verstopte en ontstoken bijholten.
Goede bloeddoorstroming naar het hoofd verbetert het geheugen en bevordert gezond en sterk haar.
Het drinken van twee koppen rozemarijnthee per dag voorkomt haaruitval door slechte bloedcirculatie en versnelt de haargroei na chemotherapie.
Voorzichtig
Rozemarijn kan migraine verhevigen wanneer u het tijdens een aanval neemt. Neem het alleen preventief.
Bij hoge bloeddruk alleen in een lage hoeveelheid gebruiken, bij voorkeur het kruid, of de olie heel sterk verdund, b.v. een verdunning van 2 % maken.
Bij aanleg tot epilepsie en in de eerste maanden van de zwangerschap is ook voorzichtigheid met innemen geboden: verdampen, kompressen, gebruik op de huid en keukengebruik zijn dan wel veilig.
Voor gebruik op de huid altijd eerst een beetje op de binnenkant van de elleboog smeren.
Is er na 24 uur geen irritatie, uitslag, branderigheid, enz. dan kan het op de huid gebruikt worden.
Dosering inwendig: 2-3 maal daags 2 druppels.
Niet direct in de ogen gebruiken!
De meeste etherische oliën kunnen niet zonder risico ingenomen worden. Gebruik etherische oliën uitsluitend inwendig als u voldoende kennis heeft of raadpleeg een (homeopathische) arts. Over het algemeen is echter de werking bij uitwendig gebruik sterker dan bij inwendig gebruik.

donderdag, augustus 19, 2010

CITROEN MELISSE

Citroenmelisse komt vooral gecultiveerd voor, maar in zuiderlijke streken ziet men hem wel eens in het wild in hagen en langs wegen. Citroenmelisse is een overblijvende of vaste kruidachtige plant. De plant bloeit van juli tot augustus met lichtgele of witte bloemen.

De bladeren zijn eivormig, gekarteld, harig, generfd en licht groen. De bladeren geven een citroenachtige geur af en kunnen geel worden als ze in de volle zon of in droge grond groeien. De stengels zijn harig, vierkant, lichtgroen en vertakt. De plant wordt ongeveer 1 meter hoog.

Het zaad van citroenmelisse is donkerbruin tot zwart, met een witte punt. Ze zijn traanvormig en ongeveer 1 mm lang.

MEDICINAAL
Leg de verse bladeren direct op insectenbeten en zweren of doe ze in een papje erop. Een aftreksel van de bladeren als thee gebruiken voor verlichting bij chronische bronchitis, kou met koorts, hoofdpijn en om spanningen wat te verminderen. De thee geeft een ontspannen gevoel.

Het kruid is goed bij een moeilijke spijsvertering, het werkt kramstillend op de maag en de darmen en is windenverdrijvend. Citroenmelisse is ook goed tegen slapeloosheid, vaak gecombineerd met Lavendel en Meidoorn. Het heeft verder een antivirale werking bij herpesinfecties.

Gebruik Melisse o.a. bij; allergieën, astma, bronchitis, chronische hoest, gebrek aan eetlust, depressie, migraine, misselijkheid, ingewandstoornissen, postnatale problemen, hartkloppingen, onregelmatige menstruatie, opgeblazen gevoel, slapeloosheid, angst, depressiviteit, spanning, shock en stress.

Melisse kan in zeer lage concentratie heel goed gebruikt worden om eczeem en andere huidproblemen te behandelen.

TOEPASSINGEN MET ETHERISCHE OLIËN
Vaak kan de werking van een etherische olie worden versterkt door deze te combineren met andere etherische oliën. Hier volgen enkele toepassingen van de etherische olie van Citroenmelisse.

Bij slapeloosheid, migraine
5 druppels Melisse en 5 druppels Lavendel mengen met een beetje melk of een lepeltje honing. Dit toevoegen aan een warm bad en vlak voor het naar bed gaan baden.

Of bij slapeloosheid
Meng 5 ml Melisse met 5 druppels Roos. Sprenkel een paar druppels van dit mengsel op het hoofdkussen en je slaapt als een Roos.

Verdampen
8 druppels Melisse in de aromalamp werken versterkend en ontspannend op het lichaam. Laten spanningen rond het hart wegglijden

zaterdag, augustus 07, 2010

EUCALYTUS

Familie: Myrtaceae.
Winning: Stoomdistillatie van de bladeren.
Herkomst: Portugal, Frankrijk, Australië, China.
Belangrijkste bestanddelen: 1,8-cineol, α-pineen.
Gebruiksaanwijzing: Uitwending gebruik, verstuiving en inhalatie.

Uitwending gebruik: de etherische olie van Eucalyptus gebruikt men in fricties op de rug en de borstkas om winterkwalen te verlichten. Ze wordt ook gebruikt voor bepaalde huidaandoeningen.

Verstuiving: de etherische olie van Eucalyptus zal men in een diffusor mengen met de etherische olie van Den en Lavendel om de lucht te zuiveren en te parfumeren, voornamelijk tijdens het winterseizoen. Deze gebruikswijze dient te gebeuren bij lage doses.

Inhalatie: De etherische olie wordt geassocieerd met Rozemarijn en Tijm om aandoeningen van de luchtwegen te verzachten.

Eucalyptus is gekend van de inboorlingen van Australië die hem de magische naam "boom van de koorts" gaven en hij bezit talrijke weldoende eigenschappen. Eucalyptus werd bijvoorbeeld gebruikt in de vorm van infusie van de bladeren om koorts te behandelen en in de vorm van kompressen om wonden en kwetsuren te genezen.

De etherische olie van Eucalyptus heeft een frisse en aangename geur en bezit een verfrissende aromatische smaak. Het is een ontsmettingsmiddel en ontzwelt de luchtwegen dankzij de welriekende eigenschappen en de rijkdom aan eucalyptol.

Voorzorgsmaatregelen bij gebruik:
De etherische olie van Eucalyptus is gecontra-indiceerd bij kinderen jonger dan 3 jaar.

woensdag, juli 07, 2010

GINKGO

Ginkgo is de oudste, nog levende boomsoort op aarde, bovendien kan de boom individueel ook een zeer hoge leeftijd bereiken. Dit alles verwijst naar een werking voor de oudere mens en op het geheugen. De boom heeft een duidelijke kroonvorm, dit is een indicatie voor een werking naar het hoofd.

WERKING

Bloedsomloop
Verhoogt de bloedtoevoer door de verwijding van de bloedvaten, heeft verder ook een kalmerende werking, verbetert het geheugen en andere cognitieve vaardigheden, vooral bij oudere mensen. Heeft ook een goede invloed op trombose, spataderen, kramp na een wandeling, witte koude vingers. Helpt bij oorsuizingen en duizeligheid (Meniere). Algemeen goed bij allerlei ouderdomskwalen, verlengt het leven, en verhoogt vooral de kwaliteit van het leven. Ook bij depressiviteit in de beginfase van de Ziekte van Alzheimer. Verder bij de Ziekte van Buerger, etalagebenen, slagaderontsteking in de benen, de Ziekte van Raynaud, kuitkramp en decubitis. Verder als preventief middel voor een CVA, hypertensie en slechthorendheid. Kortom een allroundkruid voor de oudere mens. Op dit moment wordt het effect van Ginkgo op impotentie getest, het blijkt dat vooral mannen die antidepressiva slikken en impotentie als een bijwerking van deze medicijnen ervaren baat hebben van het gebruik van Ginkgopreparaten.

Luchtwegen
Helpt bij astma, ontspant de longen, preventie van longembolie. Bij verschillende allergieën, maar ook bij een gewone verkoudheid.

Allergie-informatie
Bevat soja en lactose

Waarschuwing
Niet gebruiken tijdens de periode van zwangerschap en het geven van borstvoeding.

Goede combinaties
Gaat goed samen met andere bloedcirculatie-stimulerende kruiden zoals Gotu Kola.

Magie
In China en Japan is de boom heilig.

zaterdag, juni 19, 2010

BASILICUM

Basilicum wordt ook wel het koningskruid genoemd, dit omdat men zegt dat de naam afstamt van het Griekse ; basileus”, wat “koning” of “koninklijk” betekend. In diezelfde tijd stond basilicum echter ook symbool voor haat Basilicum wordt zowel vers als in gedroogde vorm gebruikt. Het heeft frisgroene aromatische blaadjes. Basilicum wordt vooral gebruikt om gerechten meer smaak te geven. Basilicum smaakt het beste als het rauw wordt toegevoegd. Het wordt gebruikt bij soepen, sauzen, kalfsvlees, vis- en tomatengerechten.Ook bij pastagerechten en bij varkens- en lamsvlees is het lekker. De smaak is subtiel, maar zeer duidelijk te herkennen, alleen moet het niet met teveel kruiden gecombineerd worden. Dit kruid kan ingevroren worden.


Basilicum in de Keuken
In de Italiaanse en (zuid)Franse keuken is basilicum onmisbaar. Het wordt toegevoegd aan bijna elk gerecht. Wel op het laatst, want wanneer je basilicum mee laat koken verliest het al zijn smaak.

De combinatie tomaat en basilicum is een topper, waarmee een zomerse picknick een wel heel bijzondere wordt.

Salades, afgemaakt met gesnipperde Basilicum, krijgen een pittige toets en pastagerechten met Basilicum roepen gedachten op aan een zonnig Middellandse Zee strand.

Ook in de Hollandse keuken kun je naar hartenlust experimenteren met basilicum. Vervang kruidnagel eens bij de bereiding van rode kool en hachee door fijngesnipperde basilicum: echt een aanrader!
Ook in fruitsalades is basilicum lekker en samen met enkele blaadjes munt maak je er een feest van.

Een typisch Frans gerecht is "soupe au pistou", een smakelijke zomersoep, die heerlijk smaakt met stokbrood en een glas rosé.

Omdat gedroogde basilicum zijn typische smaak verliest, zijn er allerlei manieren om het verse kruid te conserveren. Je kunt het verse kruid gemakkelijk invriezen. Laat het bij gebruik niet ontdooien, maar kneus het bevroren blad en strooi het over het gerecht.

Bekend is ook basilicumazijn, die onder de naam balsamico overal te krijgen is. Kies wel voor een goede kwaliteit met natuurlijke ingrediënten want zoals met zoveel producten wordt de smaak van basilicum ook synthetisch ‘nageaapt’.

Je kunt balsamico ook gemakkelijk zelf maken door een maceraat te maken. Je gebruikt hiervoor een goede kwaliteit natuurazijn.

Een andere, veelzijdig te gebruiken smaakmaker is pesto.

Vers gekneusd kruid, overgoten met een goede kwaliteit olijfolie, levert een verfijnde olie op die je kunt gebruiken in sladressings of als bakolie bij het bereiden van vis. Je maakt de olie gemakkelijk zelf door een brandschone fles tot aan de rand te vullen met gekneusde balsilicumblaadjes. Daarop giet je de olie en sluit de fles goed af. Na ongeveer twee weken zeef je de olie en is hij klaar voor gebruik.


Basilicum in de huisapotheek
De etherische olie van basilicum is verantwoordelijk voor zijn geneeskrachtige eigenschappen en dat geldt ook voor de looistoffen in het kruid. Het best gebruik je het hele bloeiende kruid.

Basilicum is een goed middel tegen misselijkheid en braken en maakt zware gerechten beter verteerbaar.
Winderigheid, gebrek aan eetlust en slapeloosheid kunnen worden bestreden met thee van Basilicum, anijs en pepermunt in gelijke delen. Je neemt daarvan tweemaal daags een kopje thee na de maaltijd gedurende acht dagen. Je wordt er bovendien rustiger van.
Basilicum verlicht darmkrampen en migraine van nerveuze oorspong.

In een zoutloos dieet bewijst Basilicum goede diensten. Het is aromatisch en de typische smaak kan zout prima vervangen.



Bijwerkingen van basilicum
Vanwege de samentrekkende eigenschappen van Basilicum is matigheid geboden bij zwangerschap.
Verder zijn geen bijwerkingen te vrezen.


Basilicum oogsten en bewaren
Wanneer je Basilicum droogt, verliest het zijn kracht en smaak. Door binnenshuis te kweken heb je steeds vers kruid. Voor de keuken is invriezen ook een alternatief. In dat geval verliest Basilicum wel aan kracht maar niet zodanig dat je er niets meer aan hebt. Voor de huisapotheek is invriezen geen goede oplossing en blijft het verse kruid het meest interessant.